Suların her türlü araştırılması, kullanılması, korunması ve tescili kanun hükümlerine tabidir. Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. İhtiyaç miktarı, tahsis edilecek maksada göre ilgili bakanlıkların onayı alınmak suretiyle, Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü tarafından tayin ve tespit edilir.
Su arama ve su bulma çalışmaları öncelikle yer altındaki tabakaların öz dirençlerine bakılarak ele alınır. Daha sonra zemini oluşturan birimlerin su bulundurma özellikleri saptanır. Öncelikler yeraltının jeolojik özelliklerine bakılarak gereksiz sondaj işleminin önüne geçilmelidir. Kuyu açılmayı düşünülen arazide öncelikle yetkili mühendisler tarafından yer özellikleri tespit edilir. Başlıca yöntemleri; jeofizik etüt, jeolojik etüt ve elektromanyetik etütlerdir. Hangisinin uygulanacağı bulunduğu böle, büyüklüğü ve su ihtiyacına göre değişiklik gösterir. Sonrasında su arama işlemine geçilir.
Sondaj İşlemi
Sondaj öncesinde yapılacak yöntemler ve çalışmalarla uygun sondaj noktası, sondaj derinliği belirlenir. Yatırım için düşünülen tahmini rakamlar çıkarılır. Bu işlemlerden sonra sahada yeraltı suyunun olup olmadığı, suyun derinliği, suyu tutan tabaka, tuzluluk ve kullanılabilirliği anlaşılabilmektedir. Böylece rastgele sondaj kuyuları açılması engellenmektedir. Doğru sondaj yeri demek bol su elde etmek demektir. Yanlış yer seçimlerinde çatlaklar tespit edilebilir. Aynı zamanda sondaj yapılırken üzerinde ağırlık bulunmazsa sapmalar görülebilir. Sonrasında hesaplanan derinliğe yüksek kapasiteli sondaj makinesi ile ulaşılır. Örnek vermemiz gerekirse yeraltı suyu 255 m. De ise; 230 m derinliğinde açılan kuyudan çok az miktarda ya da hiç su çıkmayacaktır. Çap ile derinlik doğru orantılıdır. Kuyu ve teçhiz borusu çapları mümkün oldukça geniş seçilmelidir. Daha kalitesiz borular kuyunun durumunu oldukça etkiler. Sert kayalarda kullanılan teknikle, yumuşak zeminlerde kullanılan teknik farklıdır. Yumuşak zeminlerde çamur sirkülasyonu ile sert yapılarda hava sirkülasyonu ile sondaj işlemi gerçekleşir. Çamurlu sondaj işlemi; matkapla kesilen kaya parçacıklarının yeryüzüne çıkarılabilme işlemidir. Bu işlem delme esnasında kuyunun yıkılmasına engel olur. Oldukça güveniliri olan bu yöntemin maalesef ilerleme hızı düşüktür. Kuyu çapının geniş olmasıyla maliyet oranı yükselmektedir. Havalı sondaj; yüksek basınçlı havayla çalışan kırıcı tabanca ve ucundaki matkapla kayaları kırarak deler. Sondaj kimyasallarıyla taş parçaları yeryüzüne çıkarılır. İşlemlerin tamamlandığı kuyudan pompa sistemiyle su çıkarılır. Kuyu içinden yukarıya doğru su basan pompanın çapı, yüksekliği ayarlanır. Elektrik kablolarıyla tabana yakın olan en uygun yere monte edilir ve su temin edilmeye başlanır.
Sondaj yaptırmakta önemli olan en iyi ve en kaliteli hizmeti alabilmektir. Birim fiyat ve az maliyet daha sonrasında düşünülmesi gereken unsurdur. Düşük maliyetli bir işin kaliteli ve uzun süreli sonuç elde etmesi zordur. Çünkü büyük çaplarda delim yapmak, kaliteli boru kullanımı ve tecrübeli ekiple çalışmak aynı oranda maliyeti arttırır. Kural ve sırasıyla uygulanan işlemlerin ardından uzun ömürlü ve çok su veren bir kuyuya sahip olursunuz.
